رادیوداروهای جدید از زبان دکتر رضوی رتکی، متخصص پزشکی هسته ای و عضو هیئت علمی دانشگاه پزشکی شهید صدوقی یزد:

امروزه در برخی شرایط پزشکی به ویژه در تشخیص و درمان سرطان‌ها، از رادیو درمانی استفاده می‌شود.

رادیو درمانی با استفاده از انواع پرتوها، سلول‌های تومور را هدف قرار می‌دهد و آن‌ها را تضعیف می‌کند و یا از بین می‌برد.

داروهای نشان دار رادیواکتیو (رادیو فارماکولوژی)، به بیمار تزریق یا خورانده می‌شوند. این داروها از دو بخش پرتوزا و حمل کننده، تشکیل می‌شوند.

بخش پرتوزای آن وظیفه واپاشی و پرتوزایی و بخش حمل کننده وظیفه حمل کردن ماده پرتوزا را دارد.

شما می توانید دکتر سید کاظم رضوی رتکی را در مورد رادیوداروها، در سایت انجمن علمی پزشکی هسته ای ایران، بخوانید.

 

رادیوداروی F-18-rhPSMA-7.3 از رادیوداروهای جدید

رئیس انجمن علمی پزشکی هسته ای ایران می گوید: این رادیودارو، فاز سه کارآزمایی بالینی را طی می‌کند.

با توجه به نتیجه تحقیقات، رادیوداروی F-18-rhPSMA-7.3 نقش موثری در تشخیص زودهنگام عود سرطان پروستات، دارد.

طبق نظر انجمن رادیوتراپی انکولوژی آمریکا (ASTRO)، تصویربرداری توموگرافی انتشار پوزیترون (PSMA/PET)، بهترین روش تصویربرداری در سرطان پروستات است.

سینتی گرافی استخوان، توموگرافی محوری کامپیوتری (CAT) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، اصولا نمی توانند عودهای کوچک را شناسایی کنند.

 

تحقیقاتی که در این مورد از رادیوداروهای جدید، انجام شده:

بر اساس تحقیقات بر روی ۳۸۹ بیمار، F-18-rhPSMA-7.3 دارای نرخ تشخیص کلی ۸۳ درصد بود.

محققان ضمن تاکید بر اینکه در حال حاضر هیچ روش تصویربرداری دیگری، قابلیت رقابت با تصویربرداری PSMA/PET در تشخیص عود سرطان پروستات را ندارد، اظهار داشتند:

“دفع ادراری کمتر را می‌توان به عنوان یکی از مزایای بالقوه عامل F-18-rhPSMA-7.3 برشمرد.”

 

رادیوداروی FDG

از رادیوداروهای جدید و بسیار کاربردی می توان به FDG (FluoroDeoxyGlucose) اشاره کرد.

دکتر سید کاظم رضوی رتکی می گویند این رادیودارو، یکی از پرکاربردترین رادیوداروها در تصویربرداری توموگرافی گسیل پوزیترون است.

تصویربرداری PET از کل بدن بوسیله FDG تشخیص و مرحله بندی سرطان، انتخاب روش درمانی مناسب و ارزیابی پاسخ درمانی را بهبود می‌بخشد.

تحقیقات نشان می‌دهد که اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون با رادیوداروی FDG در تشخیص زودهنگام لنفوم هوچکین موثر است.

به نظر محققان، می‌توان از تصویربرداری PET/CT به کمک رادیوداروی FDG برای تشخیص، مرحله ‌بندی اولیه، مرحله ‌بندی مجدد و عود لنفوم هوچکین (HL) استفاده کرد.

 

 

رادیوداروهای جدید از زبان دکتر سید کاظم رضوی رتکی

تحقیقاتی در این مورد از رادیوداروهای جدید، FDG

با نتایج تحقیقات، مشخص شد که FDG-PET/CT موقت (iPET) برای بیماران HL که تحت درمان با موارد زیر قرار می گیرند، ارزش پیش ‌بینی ‌کننده مؤثری دارد:

  1. شیمی ‌درمانی استاندارد آدریامایسین
  2. بلئومایسین
  3. وینبلاستین
  4. داکاربازین (ABVD)

لنفوم هوچکین نوعی بدخیمی مربوط به سیستم لنفاوی است که به یکی از قابل علاج ‌ترین سرطان‌‌ها تبدیل شده است.

پیدا کردن بهترین درمان با بیشترین اثربخشی و حداقل عوارض، مهم ‌ترین چالش در درمان HL است.

محققان پس از انجام مطالعاتی در این زمینه توصیه می کنند تصویربرداری iPET  پس از ۲ دوره از شیمی درمانی ABVD انجام گیرد.

دلیل این پیشنهاد آن است که در صورت نیاز اصلاحات درمانی در اسرع وقت پس از ارزیابی پاسخ به درمان، انجام پذیرد.

از (iPET) می توان برای مدیریت بیماری لنفوم هوچکین استفاده کرد، زیرا به کمک آن می‌توان مشخص کرد که آیا گزینه‌های درمانی بیشتری مورد نیاز است یا خیر.

 

تصویربرداری PET با رادیوداروی Ga-68-DOTATATE

متخصص پزشکی هسته ای دکتر رضوی اظهار داشتند که رادیوداروی Ga-68-DOTATATE برای تشخیص تومورهای نورواندوکرین به کار می‌رود.

تومورهای نورواندوکرین نوعی تومورهای سرطانی نسبتا نادر هستند که از سلول‌های عصبی و غدد درون ریز منشا می‌گیرند.

این رادیودارو به علت دارا بودن تشعشعات گاما حاصل از رادیوایزوتوپ گالیوم-۶۸ باعث شناسایی و تشخیص این تومورها با روش توموگرافی گسیل پوزیترون می‌شود.

در سال ۲۰۱۶، FDA  رادیوداروی Ga-68-DOTATATE را برای استفاده در تصویربرداری PET در بیماران بزرگسال و کودک مبتلا به تومورهای نورواندوکرین، تأیید کرد.

بر اساس مطالعه‌ای که اخیراً منتشر شد، تصویربرداری PET با رادیوداروی Ga-68-DOTATATE برای تشخیص سرطان عودکننده تیروئید پس از عمل جراحی، موثر به نظر می‌رسد.

 

تحقیقاتی در این مورد از رادیوداروهای جدید، Ga-68-DOTATATE

پژوهشگران ایرانی، این رادیودارو را در بیماران مبتلا به کارسینوم مدولاری تیروئید (MTC) به اثبات رسیده و مشکوک به عود پس از تیروئیدکتومی (جراحی رادیکال تیروئید) بررسی کردند.

با استفاده از پت اسکن با رادیوداروی Ga-68-DOTATATE، می توان ضایعات مثبت را در ۸۵ درصد بیماران شناسایی کرد.

با توجه به نرخ بالای عود در این نوع از بیماری (تا ۵۰ درصد)، مسائل اولیه‌ای که در مورد این بدخیمی‌ها باید به آنها پرداخت، عبارتند از:

  • تشخیص عود بیماری
  • تعیین مکان متاستاز

حدود ۵۰ درصد از بیمارانی که تحت عمل جراحی تهاجمی قرار می‌گیرند، دچار متاستاز می‌شوند.

این ردیاب رادیویی به گیرنده‌های سوماتوستاتین (SSTRs) روی سلول‌های سرطانی که در این تومورها بیش از حد بیان می‌شوند، متصل می‌گردد.

در پژوهش جدید آنها ۲۰ بیمار ۲۷ تا ۷۱ ساله مبتلا به MTC تایید شده از طریق بافت شناسی و مشکوک به عود پس از برداشتن کامل تیروئید را وارد مطالعه کرده‌اند.

حدود ۶۰ دقیقه پس از تزریق وریدی ردیاب (۱۸۵-۱۴۸ مگابکرل)، بیماران تحت تصویربرداری PET/CT قرار گرفتند.

بر اساس یافته‌‌های تصویربرداری Ga-68-DOTATATE PET، ضایعات مثبت در ۱۷ تن از بیماران (۸۵ درصد) شناسایی شد:

  • چهار نفر متاستاز موضعی،
  • شش نفر  متاستاز دور
  • هفت نفر هر دو نوع متاستاز موضعی و دور

تصویربرداری[Ga-68-DOTATATE] PET نرخ تشخیص MTC نسبتاً بالایی را در بیماران مبتلا به عود MTC پس از تیروئیدکتومی (جراحی رادیکال تیروئید) نشان داد.

 

منبع: پارس ایزوتوپ